01 Verzuimregistratie

Elk bedrijf dient het ziekteverzuim van werknemers te registreren. Aangezien de bedrijven de eerste twee jaar van het ziekteverzuim zelf de loonsom moeten betalen, is een goed inzicht en goede beheersing van het ziekteverzuim in het eigen belang van het bedrijf. Maar ook de werknemer heeft er belang bij dat snel bij ziekte wordt ingegrepen. Immers wanneer het verzuim langer duurt, wordt de drempel om terug te keren in het arbeidsproces steeds hoger. Als hulpmiddel zijn geautomatiseerde registratiesystemen te gebruiken. Het bedrijf kan de registratie zelf verzorgen, maar kan dit ook uitbesteden aan bijvoorbeeld de arbodienst. 
Van belang is in dit verzuim het arbeidsgerelateerde verzuim te onderscheiden van het niet-arbeidsgerelateerde verzuim. Op het laatste kan de werkgever niet of nauwelijks sturen; op het eerste wel.

Ten behoeve van de vergelijkbaarheid dient men de juiste definities van ziekteverzuim te hanteren. De meest gangbare definities voor het verzuimpercentage, de meldingsfrequentie en de gemiddelde verzuimduur zijn als volgt:

• verzuimpercentage = aantal verzuimde kalenderdagen gedeeld door het totaal aantal kalenderdagen (= 365 per jaar) x 100%;
• meldingsfrequentie = aantal ziekmeldingen gedeeld door het aantal personeelsleden x 100%;
• gemiddelde verzuimduur = aantal verzuimde kalenderdagen van de beëindigde gevallen gedeeld door het totaal aantal beëindigde gevallen x 100%.

Het verzuim wordt meestal per maand, kwartaal of jaar berekend. Verzuimde kalenderdagen zijn alle dagen tussen ziekmelding en hersteldmelding. De dag van ziekmelding is de datum waarop de werknemer niet op het werk verschijnt of het werk voortijdig verlaat. De dag van hersteldmelding is de datum waarop de werknemer zijn werkzaamheden geheel of gedeeltelijk hervat (of ontslag neemt, overlijdt of waarop het eerste ziektejaar afloopt). Alle tussenliggende weekend- en roostervrije dagen (ook bij parttimers) en de wachtdagen worden meegeteld. Ook zwangerschaps- en bevallingsverlof telt mee als verzuim, omdat deze vorm van afwezigheid onder de Ziektewet valt. Voor het registreren van aangepast werk - dat wil zeggen het in het kader van het herstel tijdelijk korter werken of lichter werk verrichten - wordt verwezen naar punt 2.

Ter illustratie een rekenvoorbeeld:
In een bedrijf met 150 werknemers hebben in 1998 190 ziekmeldingen plaatsgevonden, met een totale verzuimduur van 4100 kalenderdagen. Het aantal beëindigde verzuimgevallen in 1998 is 178, met een totaal aantal verzuimdagen van 4235.
Het verzuimpercentage in dit bedrijf bedraagt 4100 (totaal aantal ziektedagen) gedeeld door 54.750 (totaal aantal kalenderdagen van 150 werknemers in 1998) x 100% = 7,5%. De meldingsfrequentie bedraagt 178 (totaal aantal verzuimmeldingen) gedeeld door 150 (personeelssterkte) = 1,2.
De gemiddelde verzuimduur bedraagt 3050 (aantal verzuimde kalenderdagen van de beëindigde gevallen) gedeeld door 138 (totaal aantal beëindigde gevallen) = 23 dagen.
Als er veel vrouwen in een bedrijf werken, kan het verzuim wegens zwangerschap en bevalling een belangrijk deel van het verzuimpercentage uitmaken. Omdat dit verzuim geen maatregelen vraagt, is het van belang dit te kunnen onderscheiden van het verzuim wegens 'echte' ziekten.